De pareltjes van Peer
NOS journaal verslaggever Peer Ulijn is met pensioen. Maar de bijzondere items die hij voor het journaal maakte blijven voor altijd bij ons bewaard. Pareltjes zijn het, gemaakt in een traditie van humor, gepaard aan vakmanschap. We blikken terug!
Later lezen
Afscheid
Op dinsdag 10 oktober 2023 was de allerlaatste bijdrage van Peer Ulijn voor het NOS Journaal te zien. 26 jaar lang was hij daar regisseur en verslaggever. De manier van journalistiek bedrijven op de Ulijn manier staat in een traditie van het aloude Polygoonjournaal en programma's als "Van Gewest tot Gewest". Zijn reportages zijn vaak origineel en licht ironisch van toon.
Aan het eind van de journaaluitzending neemt Rob Trip afscheid van Peer Ulijn. Hij wijst daarbij op de unieke stijl en taalgebruik van de verslaggever.
De licht ironische stijl
Hoe hij van een saai onderwerp toch nog iets leuks kan maken, wordt duidelijk in de volgende video. Het is een reportage over Unilever die het ondanks de economische malaise goed doet. Dat komt voor een groot deel door de ijsdivisie van het bedrijf: vooral de Magnumijsjes zijn een groot succes.
De beeldtaal van Ulijn komt hier sterk naar voren.
Dit fragment is het eind van de reportage waaruit zijn geheel eigen wijze van beeldtaal direct duidelijk wordt.
Humor en huishoudbeurs
De toon die Peer Ulijn in zijn reportages gebruikte, vind je ook vaak terug in reportages van het Polygoonjournaal. De altijd ronde verhalen van Philip Bloemendal en zijn collega's sluiten ook vaak af met een humoristische en soms licht ironische eindzin.
Het verslag van de huishoudbeurs uit 1953 laat de kijker, door goed gebruik van woorden en beeldtaal, achter met een glimlach.
Reportage rond maken
Peer was vaak in beeld te zien. Niet in de stand-up modus, maar meer als gids die ons meeneemt in het verhaal. De reportages hebben altijd een originele invalshoek en blinken uit in helderheid. De afsluiter is vaak een treffende oneliner die het verhaal rond maakt.
Je ziet dit onder andere terug in een reportage over Hendrik de Keyser, de stadsarchitect van Amsterdam aan het begin van de Gouden Eeuw.
Ulijn neemt je compleet mee in de beleving. Je zit er bovenop en ervaart het (bijna) net zoals hij.
Van Gewest tot Gewest
Vergelijkbare journalistieke verslaglegging is ook te vinden in "Van Gewest tot Gewest". Jarenlang was dit een veelbekeken programma op de Nederlandse publieke omroep. In een tijd zonder veel regionale omroepen vulde dit programma een gat: alle provincies kwamen voorbij om vaak luchtige onderwerpen te belichten. Ook hier was de licht ironische stijl vaak aanwezig.
Een luchtig onderwerp in "Van Gewest tot Gewest": een spannende knikkerwedstrijd!
De licht ironische toon blijkt al uit de vraagstelling: 'Wie kan me vertellen wat er aan de knikker is?'
Poëzie
Tussen alle pareltjes van Peer zit een item dat wel heel bijzonder is: zijn reportage over de mus. Weinig journaal-items zullen dit kunnen evenaren. Het is pure poëzie en eindigt dan ook met een gedicht over zoiets gewoons als de huismus.
De reportage is opgebouwd door eerst de bijnamen van de huismus te benoemen in een snelle montage.
Vervolgens komt een mussenkenner...
...dan een hilarische beschrijving van een mussententoonstelling...
... en Ulijn eindigt met een gedicht van Ed Leeflang.
Het lijkt zo simpel, maar gemaakt door Ulijn krijgt het een onovertroffen schoonheid.
De taal van Ulijn
Dit typisch taalgebruik van Peer Ulijn komt vaak terug in zijn reportages. Net als in het item over de terugkerende otter. Zo zegt hij: "...maar nu dus in de Randstad, dus voor het eerst in Zuid-Holland, in het groene hart, in de randstad dus..." Ook hier maakt hij zijn reportage, net als voorheen het Polygoon deed, mooi rond.
Je hoort hoe Ulijn zijn verhaal weer rond maakt:
"Het heeft geen zin om allemaal naar de Nieuwkoopse plassen af te reizen.
Die otter kom je hier echt niet zomaar tegen. Maar dat hij er is staat nu vast en dat is een opsteker voor de Nederlandse natuur..."
Afscheid
Op 10 oktober 2023 was dus de allerlaatste bijdrage van Peer Ulijn te zien in het acht uur journaal. Presentator Rob Trip is diegene die dit mag delen met de kijkers, waarna een kort overzicht van hoogtepunten uit Ulijn's oeuvre volgt.
De compilatie geeft een beeld van een verslaggever die zijn kijk op de wereld weergeeft...
...in een relativerende manier van beeldgebruik gekoppeld aan humor...
...maar altijd met veel liefde en vakmanschap gemaakt.
Zoals Rob Trip zegt: "We gaan hem missen..!"
De NOS neemt afscheid van een opmerkelijke journalist. Zijn bijdragen gaven ruimte voor een glimlach tussen al het harde nieuws.
Gerelateerde verhalen
Bekijk ook
Collectieweekend Den Haag
Als aftrap van de slotweken van Beeld & Geluid in Den Haag presenteren wij het collectieweekend. Tijdens het weekend van 25 & 26 mei 2024 organiseren zesentwintig Canonmusea uit het hele land activiteiten waarbij de vensters en de sleutelstukken uit de Canon van Nederland centraal staan.