Waar is het feestje
Waar is het feestje

Waar is het feestje?

Later lezen

Je emailadres wordt eenmalig gebruikt om de link naar het verhaal te sturen. Je adres wordt niet opgeslagen.

Sweet 16

Sweet 16



6 September 2012. De 15-jarige Merthe uit Haren is bijna jarig en plaatst op Facebook een uitnodiging voor haar Sweet 16-feestje. Omdat ze het leuk vindt als ook anderen komen dan alleen haar vrienden, deelt ze de oproep met de hele wereld. Mensen melden zich massaal aan. Merthe schrikt ervan en verwijdert de uitnodiging meteen de volgende dag, maar het is al te laat...

Sweet 16. 09-01-2017. Bron: Pixabay (bewerkt)
Filmposter Project X

Project X Haren

Een jongen heeft de uitnodiging gekaapt en omgedoopt tot ‘Project X Haren’. Hiermee verwijst hij naar de Amerikaanse speelfilm 'Project X' uit 2012, waarin drie vrienden een groot feest organiseren dat totaal uit de hand loopt.

Filmposter Project X, 2012, Warner Bros. Pictures. Bron: defilmblog.be
Hype op social

Project X Haren wordt een hype op social. Allerlei grappenmakers gaan ermee aan de haal.

Zoals deze mannen die het feest groot op YouTube aankondigen.

Project X - Haren, 18-09-2012, Stuk TV. Bron: YouTube
Likes

Grote opkomst

Tienduizenden jongeren laten via Facebook weten dat ze erbij zullen zijn. Duizenden komen op vrijdag 21 september daadwerkelijk naar Haren. Voor wie er niet bij kan zijn, is er een live stream. Op een zeker moment kijken er maar liefst vijftigduizend mensen.

Likes, 9-12-2015, Pete Linforth. Bron: Pixabay
Geen feestje

Ook de landelijke media zijn erbij. Jeroen Wollaars doet voor het NOS Journaal verslag van een feestje dat er niet is.

"Het weer ziet er slecht uit en we organiseren niks", aldus burgemeester Rob Bats.

Jongeren op straat proberen het gezellig te maken en wachten af.

NOS Journaal, 21-09-2012. Bron: Collectie Beeld & Geluid

Hahaha!

Dj's Coen Swijnenberg en Timur Perlin kijken in De Coen en Sander Show op radio 3FM mee met de livestream in Haren. Deze is te volgen op NOSop3.nl. Coen en Timur hebben de grootste lol om de reporter die in het dorp op zoek gaat naar het feestje.

Lees fragment
De Coen en Sander Show, BNN, 21-09-2012. Bron: Collectie Beeld & Geluid
Logo De Coen en Sander Show, uit: Prins Lars in de Coen en Sandershow, 23-12-2012. Bron: ploegers.nl
Studio DWDD

Live verslag in DWDD

Ook De Wereld Draait Door volgt de ontwikkelingen in Haren op de voet. Het televisieprogramma heeft bij wijze van uitzondering een eigen verslaggever naar Haren gestuurd, Jelte Sondij. Presentator Matthijs van Nieuwkerk schakelt vanuit de studio meerdere keren live naar hem over. De sfeer is jolig. De gasten in de studio praten en kijken mee en lachen om de situatie. Van Nieuwkerk wenst Sondij "nog een fijne avond".

De Wereld Draait Door, 21-09-2012, VARA. Bron: Collectie Beeld & Geluid
Rellen en plunderingen

Niet veel later loopt de situatie onder het oog van de camera van het YouTube-kanaal StukTV volledig uit de hand.

Jongeren, veelal dronken, slaan aan het vernielen en plunderen. De schade is enorm.

Project X Haren loopt uit de hand, 22-09-2012, StukTV. Bron: YouTube
Cover Twee Werelden

Hoe kon het zo uit de hand lopen?

De autoriteiten hadden van meet af aan geen greep op de gebeurtenissen, aldus de onderzoekscommissie-Haren in zijn eindrapport 'Twee Werelden: You Only Live Once'. Ze hadden geen duidelijk plan van aanpak en daardoor ook geen goede communicatie.
Het was voor het eerst dat jongeren in Nederland via social media zo een groot feest organiseerden en de autoriteiten hadden er te weinig zicht op. Bovendien onderschatten ze de rol en de kracht van de social media. En toen het feest eenmaal een hype was op social, ontstond er een wisselwerking met de massamedia. Hierdoor werd het event nog groter. 

 

Cover Twee werelden. You only live once. Hoofdrapport Commissie 'Project X' Haren, 8 maart 2013. Bron: ifv.nl
YOLO!

Sommige traditionele media creëerden volgens de onderzoekscommissie een sfeer waardoor jongeren er extra graag bij wilden zijn.

Commissie-voorzitter Job Cohen legt aan Jelte Sondij van De Wereld Draait Door uit hoe dit werkt.

"Spannend wat daar gebeurt! Je zou erbij willen zijn, YOLO: You Only Live Once!"

De Wereld Draait Door , 08-03-2013, BNNVARA. Bron: Collectie Beeld & Geluid

Ik zou ook naar Haren zijn gegaan!

Willem de Ridder

Niet voor het eerst

Het is trouwens niet voor het eerst dat een ludieke actie in de media uit de hand loopt. Ver voordat er social media waren gebeurt het ook al eens als radiomaker Willem de Ridder zijn luisteraars oproept om midden in de nacht van 9 op 10 januari 1978 een spannende rally te gaan rijden. Hij doet zijn oproep in het spannende radioprogramma Tweede Doodsangst Escapade Nachtrit van de VPRO.

Willem de Ridder, 9 januari 1968, maker: Pieter Jongerhuis / Anefo, Nationaal Archief. Bron: Wikimedia Commons

Tweede Doodsangst Escapade Nachtrit

Duizenden luisteraars stappen in de auto en plakken deze afbeelding uit de VPRO-gids op de voorruit zodat iedereen kan zien wie meedoet. Terwijl ze door Nederland  rondtoeren geeft De Ridder instructies, zoals te horen is in het fragment. Na enkele uren belanden de deelnemers in Woudrichem. Hier moeten ze uitstappen en de veerpont naar Slot Loevestein nemen, maar dan gaat het mis...

Lees fragment
Audio: Tweede Doodsangst Escapade Nachtrit, 10-01-1978, VPRO. Bron: Collectie Beeld & Geluid
Afbeelding: aankondiging Tweede Doodsangst Escapade Nachtrit, uit: VPRO-gids, 1978, nummer 1, p.14-15. Bron: Collectie Beeld & Geluid
"Zoveel, dat ik er geen gat meer in zag"

De veerman in Woudrichem vertelt de volgende dag in het NOS Journaal wat er gebeurde.

Nadat hij rond 2.45 uur twee maal passagiers had overgebracht, werd het te druk en is hij naar binnengegaan.

De deelnemers waren toen al bezig om overal boten vandaan te halen. Er was voor hem geen redden aan.

Journaal, 10-01-1978, NOS. Bron: Collectie Beeld & Geluid
Still NOS Journaal

"Allergekste dat ik ooit heb gezien"

De deelnemers willen hoe dan ook naar de overkant. Ze  halen boten van de kant en rukken verkeersborden uit de grond om mee te peddelen. Enkele boten zinken. Anderen trekken hun kleren uit en gaan zwemmen. "Het is het allergekste dat ik ooit heb gezien", aldus 'opper' Eekhof van de Rijkspolitie.

De schade is groot. De burgemeester van Woudrichem dient een klacht in bij de VPRO en eist een schadevergoeding.

Still Journaal, 10-01-1978, NOS. Bron: Collectie Beeld & Geluid
Tekstbron: Ontreddering na VPRO-angstrit, De Telegraaf, 11-01-1978. Bron: Delpher
VPRO: niet verantwoordelijk

Directeur Jan Haasbroek van de VPRO vertelt aan de NOS dat er veel meer mensen kwamen opdagen dan op was gerekend.

Kun je dit soort programma's wel uitzenden, als je ziet wat de gevolgen zijn?

Haasbroek vindt dit moeilijk, maar meent dat je als maker verantwoordelijk bent voor het programma en niet voor het gedrag van de mensen.

Journaal, 10-01-1978, NOS Bron: Collectie Beeld & Geluid

Als programmamaker ben je nooit verantwoordelijk voor het gedrag van je publiek

Area 51

De bestorming van Area 51

Gelukkig eindigen dit soort ludieke media-acties niet altijd in chaos. Dit laat het Amerikaanse Facebook-event 'Storm Area 51, They Can't Stop All of Us' zien. Het plan is om op 20 september 2019 met zoveel mogelijk mensen de Amerikaanse legerbasis Area 51 in de woestijn van Nevada binnen te dringen om te zien wat er klopt van de complottheorie dat het leger hier in het geheim onderzoek doet naar buitenaards leven. Maar liefst meer dan twee miljoen (!) mensen melden zich via Facebook aan.

Alien waarschuwing Area 51, Elias Sch, 04-02-2017. Bron: Pixabay
"Nee jôh, Ik heb sandalen aan"

Op de dag zelf komen slechts honderden mensen bij de extra streng bewaakte basis opdagen.

De bestormers durven het niet aan, zo vertellen ze in het NOS Journaal.

NOS Journaal, 20-09-2019. Bron: Collectie Beeld & Geluid
Storm Area 21

Leuk feestje!

En in plaats van de basis te bestormen, maken ze er een leuk feestje van.

Still NOS Jeugdjournaal, 21-09-2019. Bron: Collectie Beeld & Geluid

De autoriteiten lijken er door de jaren heen in ieder geval van geleerd te hebben en zullen het waarschijnlijk niet zo snel meer zo ver laten komen.

Bekijk bronnenlijst

Gerelateerde verhalen

Bekijk alle verhalen