Postbus 51 (1978). EUROPESE VERKIEZINGEN. KOM OP VOOR EUROPA: POTLOOD
Postbus 51 (1978). EUROPESE VERKIEZINGEN. KOM OP VOOR EUROPA: POTLOOD

De Europese Verkiezingen & Desinformatie

Later lezen

Je emailadres wordt eenmalig gebruikt om de link naar het verhaal te sturen. Je adres wordt niet opgeslagen.

Het Belang van de Europese Verkiezingen

Voor veel mensen zijn de Europese verkiezingen  een ver-van-je-bed-show, maar met jouw stem wordt de toekomst van Europa bepaald. Daarbij kun je denken aan nieuwe wetgeving of handelsakkoorden die gelden voor alle burgers in Europa met betrekking tot bijvoorbeeld milieu, migratie, privacy en technologie. In deze video wordt uitgelegd hoe de Europese Unie invloed kan hebben op jouw leven. 

Fragment: Zo werkt de EU, 2024, NOS op 3. Bron: NOS op 3.

Wat is Desinformatie?

In verkiezingstijd is er veel informatie over verschillende thema’s in omloop. Het verkrijgen van juiste informatie is belangrijk voor het bepalen voor jouw stem. Je wilt voorkomen dat je door misleidende informatie wordt beïnvloed. Soms wordt er namelijk onjuiste informatie met slechte intenties verspreid. Dit noemen we ook wel ‘desinformatie’.

Fragment: Explainer - Wat is desinformatie?, 2023, LessonUp. Bron: Beeld & Geluid

In dit fragment van Pointer (KRO-NCRV) zie je bijvoorbeeld hoe, in aanloop naar de verkiezingen, desinformatie wordt verspreid over de boerenprotesten in Europa.

Het lijkt van een nieuwsbron afkomstig, maar niets is minder waar...

Fragment: Zo probeert Rusland te beïnvloeden op wie jij stemt, 2024, Pointer Factcheck, KRO-NCRV. Bron: Pointer

Hoe wordt desinformatie verspreid?

Achter de schermen wordt er vaak een bepaalde strategie gebruikt om desinformatie te verspreiden. Desinformatie speelt vaak in op emoties, vooral bij grote thema’s die ons allen raken. Het verspreiden ervan gebeurt vaak via social media met als doel om zoveel mogelijk mensen te bereiken en te beïnvloeden.

 

Fragment: Explainer - Hoe wordt desinformatie verspreid?, 2023, LessonUp. Bron: Beeld & Geluid
Fragment uit Pointer video

Waarom wordt desinformatie verspreid?

Desinformatie wordt onder andere verspreid om bijvoorbeeld geld te verdienen, stemgedrag te beïnvloeden en verdeeldheid in de samenleving te veroorzaken. In het volgende fragment van Pointer, vertelt onderzoeker Michael Hameleers welke manipulatietechnieken Rusland gebruikt om invloed uit te oefenen op verkiezingen.

Afbeelding: Zo probeert Rusland te beïnvloeden op wie jij stemt, 2024, Pointer Factcheck, KRO-NCRV. Bron: Pointer
Fragment: Zo probeert Rusland te beïnvloeden op wie jij stemt, 2024, Pointer Factcheck, KRO-NCRV. Bron: Pointer
Fragment Tegenlicht

Vormen van desinformatie

Desinformatie verschijnt in verschillende vormen op onze schermen. Nieuwe media-ontwikkelingen bieden hier ook vele mogelijkheden voor. Denk aan AI gegenereerde beelden, Deepfakes, trollenlegers, memes, cheapfakes, nepnieuwsberichten en advertenties. In de volgende video zie je hoe de deepfake techniek gebruikt kan worden om Mark Rutte dingen te laten zeggen. 

Afbeelding: Deep Fake News, 2018, Tegenlicht, VPRO. Bron: collectie Beeld & Geluid
Rutte als Deepfake
Fragment: Deep Fake News, 2018, Tegenlicht, VPRO. Bron: collectie Beeld & Geluid
Een AI gegenereerde afbeelding van Frans Timmermans in een privévliegtuig met luxe hapjes
Frans Timmermans in een privéjet

Op sociale media circuleerde bij de landelijke verkiezingen een foto van GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans in een vliegtuig, zittend aan een tafeltje met luxe hapjes en drankjes. Dit heeft kritiek opgeroepen, omdat Timmermans bekend staat als een voorvechter van het klimaat, wat velen ironisch vinden gezien zijn vliegreis. De foto is niet echt, maar met AI gegenereerd. Zie jij het?

Afbeelding: Zo zie je dat de foto van Frans Timmermans met luxe hapjes in een vliegtuig nep is, 2023, Pointer, KRO-NCRV. Bron: Pointer

Herken jij beelden die gegenereerd zijn met Artificial Intelligence?

Illustratie van isdatechtzo.nl video

Hoe herken je desinformatie?

Maar hoe herken je deze stromen van onjuiste informatie dan? In de volgende video van het platform isdatechtzo.nl krijg je drie praktische tips die uitleggen waar je op moet letten om onjuiste informatie te herkennen in tijden van verkiezingen. 

Afbeelding: Waar kun je op letten bij de verkiezingen?, 2022, Isdatechtzo.nl. Bron: Isdatechtzo.nl
Fragment: Waar kun je op letten bij de verkiezingen?, 2022, Isdatechtzo.nl. Bron: Isdatechtzo.nl

In aanloop naar de verkiezingen zijn er dus veel verschillende informatiebronnen waaruit je kunt putten. Hoewel deze informatie niet altijd juist is, weet je nu wel wat desinformatie is, waarover het gaat en hoe je het kan herkennen! 

Wil je meer verdieping? Bezoek dan de museumpod in Beeld & Geluid! Of volg de Factcheck Marathon van 27 mei t/m 5 juni via Pointer (KRO-NCRV).

Dit verhaal kwam tot stand door BENEDMO, een Vlaams-Nederlands initiatief tegen desinformatie, gefinancierd door de Europese Unie onder overeenkomstnummer: INEA/CEF/ICT/A2020/2381738 en gecoördineerd door Beeld & Geluid.

Bekijk bronnenlijst

Gerelateerde verhalen

Bekijk alle verhalen