Verslaafd aan je smartphone? Geen zorgen!

Auteur: Thomas de Bruin

Terwijl heel Nederland zich druk lijkt te maken over onze mediaverslaving, komt één man met een tegengeluid. Volgens Mark Deuze is er niks mis met ons mediagedrag. Sterker nog, hij noemt het oermenselijk.

Begin het verhaal

Start verhaal

Ga je voor de lange weg of moeten we je alleen de highlights geven?

Filosofeer met mij 16 kaarten

Alleen highlights graag 11 kaarten

Later lezen, mail een reminder

Later lezen

Je emailadres wordt eenmalig gebruikt om de link naar het verhaal te sturen. Je adres wordt niet opgeslagen.

Kun jij nog zonder je smartphone?

verslaafd aan je ?

Het gebruik van onze smartphone zou stress en slaapproblemen veroorzaken, ons inlevingsvermogen doen verminderen en zelfs kunnen leiden tot depressie.

We spenderen zoveel tijd achter ons scherm dat dit - zo vreest men - in de weg komt te staan van écht menselijk contact.

Afklikken

Inmiddels zijn er apps tegen smartphoneverslaving, kun je in therapie voor je smartphoneverslaving. En kwam een van de grote telefoonproviders onlangs zelf met de campagne ‘afklikkliniek’.

Verslavingstrucs #1, Ben afklikkliniek. Bron: Youtube

Zijn al die zorgen wel terecht? Maakt de smartphone ons minder mens?

Welnee, zegt prof. dr. Mark Deuze

Ons mediagebruik is niets om je zorgen over te maken. Elk aspect van ons leven speelt zich af in media. Dat is leuk, soms magisch en vooral menselijk.

We moeten ons realiseren, zegt hij, dat we niet met media maar in media leven.

Media zijn voor ons wat water is voor vissen

Onmisbaar, onvermijdelijk en onzichtbaar.

Onzichtbaar?

Media verzorgen haast alle functies in ons dagelijks leven. Via media doen we ons werk, organiseren we ons liefdesleven, informeren we onszelf, doen we aankopen en brengen we een stem uit. Kortom: via media nemen we deel aan de samenleving.

Media veranderen in wat we er mee doen en daardoor zijn ze in toenemende mate onzichtbaar.

Dat zit hem in het design en de manier waarop we media gebruiken

In tegenstelling tot de televisie, spelcomputer of radio heeft een apparaat als de smartphone geen vaste plek in huis. Ook heeft een smartphone niet één duidelijke functie. Doordat we media voor zoveel doeleinden en manieren gebruiken, verliezen ze hun zichtbaarheid.

The medium is the message.

Mediafilosoof Marshall McLuhan

Marshall McLuhan verkondigde als één van de eersten dat we moeten stoppen met alleen focussen op de inhoud van media, maar na moeten denken over de vorm. Daarmee doelt hij niet alleen op de letterlijke vorm van het ontwerp, maar ook op hoe media zo'n onderdeel worden van ons dagelijks leven, dat we ze gaandeweg niet meer opmerken.

Marshall McLuhan, 1945, PA-172791, Library and Archives Canada. Bron: Wikimedia.

Luister hier naar wat Marshall McLuhan daar precies over zei

Interview met Nina Sutton, 1975

Lees fragment

Interview of Marshall McLuhan with Nina Sutton, 1975. Bron: The Internet Archive.

Als media zijn als water. Ligt het risico van verzuipen dan niet op de loer?

Nee, zegt Deuze. Heb geen angst. We zijn niet willoos overgeleverd aan media.

Media zijn niet perfect en kil en glad. Ze zijn rommelig en inconsistent. Wat betreft hardware, software én in de manier waarop wij ze gebruiken. Daarmee lijken ze op ons, op mensen.

Bang om te verzuipen

Staan al die schermen ons sociale leven niet in de weg?

Het scherm staat niet tussen ons en ons sociale leven in, het is ons sociale leven. Het soort relaties dat wij hebben wordt gestructureerd door de media die wij voor deze relaties inzetten. We hebben niet zozeer meer of minder vrienden dan 30 of 40 jaar geleden, we hebben meer verschillende soorten vriendschapsrelaties.

En al die vriendschappen vereisen een hoop management

Reageren op de post van je beste vriendin, een skype gesprek met je zus in Berlijn, een match op Tinder... het is keihard werken om al die relaties bij te houden. We zijn ontzettend mens aan het zijn door dit te doen.

Media zijn niet goed of slecht. Wij zijn media en media zijn wij.

Het is onjuist om media te zien als iets externs, iets waarvan we afhankelijk zijn of waartegen we ons moeten wapenen. Gebruik media als gereedschap om mee (samen) te werken!

Of, zoals Deuze betoogt: Ons mediagedrag – elkaar in media opzoeken en contact maken, ontdekken wie we zijn en waar we bij horen, onszelf informeren en vermaken – is oermenselijk gedrag.

Bekijk bronnenlijst

Geef feedback

😕

👍

Gerelateerde verhalen

Bekijk alle verhalen

Bekijk ook

evenement donderdag 9 januari 25

Dag Rakkers - 50 jaar Ome Willem

Al een halve eeuw schrijft Edwin Rutten geschiedenis met zijn personage Ome Willem, bekend van het legendarische kinderprogramma De film van Ome Willem. In januari verschijnt er een boek over Ome Willem/Edwin Rutten. Auteur Geke Mateboer gaat in haar boek Dag Rakkers! uitgebreid in gesprek met Edwin. Vooral over de magie van dit iconische karakter. De overhandiging van het eerste exemplaar wordt groots gevierd met een speciaal programma.