De bewakers van Westerbork
Start verhaal
Later lezen
WAGON 16
Op 19 mei 1944 vertrekt er een trein naar concentratiekamp Auschwitz Birkenau. In wagon 16 zit Settela Steinbach. Wereldberoemd geworden is de foto tussen de schuifdeuren van de wagon, net voor vertrek naar Auschwitz, waar zij op 21 juli 1944 is vergast.
WAGON 9
Hans Margules, een joodse kampgevangene, sluit wagon 9 af zoals te zien is in de documentairefilm over Kamp Westerbork van Rudolf Breslauer. Margules is vanaf januari 1940 onderdeel van de OD, de ordedienst die bestond uit Joodse gevangenen en die het toezicht hebben binnen de afzettingen van prikkeldraad.
Wagon 16
Na het sluiten van alle wagons is de trein klaar voor vertrek naar Auschwitz. Settela zal de oorlog niet overleven. Margules wel. Maar zijn werk in het kamp blijft hem nog lang achtervolgen.
na de oorlog
‘Er is een film gemaakt van het sluiten van die deuren waar ik op sta. Ik heb die film in Amerika gezien, hij werd vertoond in een documentaire over de kampen. Ik heb er ook een foto van. Ik ben er niet trots op dat ik dat gedaan heb, maar dat hoorde nu eenmaal bij ons werk. Pas na de oorlog vernamen wij wat er met onze mede-Joden gebeurd was, dat betekende voor mij in dubbel opzicht een enorme shock. Dat was vreselijk.'
Carrière
In de zeventig jaar na de Tweede Wereldoorlog wist Hans Margules een lange succesvolle carrière op te bouwen. Hij illustreert 24 kinderboeken, tekende cartoons in onder andere de Evening Post en de Süddeutsche Zeitung. Van zijn werk werden tientallen goed bezochte tentoonstellingen gemaakt.
Margules is zeer geliefd binnen de Duitse en Amerikaanse kunstwereld.
Terug in Westerbork
In 1993 is Margules terug in Westerbork. De tekeningen die hij in het kamp maakt zijn daar tentoongesteld. In een uitzending van NOVA vertelt hij erover.
Jeroen Krabbe
Acteur en kunstenaar Jeroen Krabbe schildert in 2015 in opdracht van herinneringscentrum Kamp Westerbork een portret van Margules. Hoewel daaruit blijkt dat er bloed aan de hendel kleeft, zegt Krabbé over Margules:
“Is hij schuldig? Nee, dat vind ik niet."
