Baanbrekende Eurovisie-decors
Het Eurovisie Songfestival was tot in de jaren zestig maar een stijve bedoening. In 1970 blaast decorontwerper Roland de Groot nieuw leven in de show met een bewegend decor. Hij mag daarna nog drie maal een songfestivaldecor ontwerpen.
Later lezen
Roland de Groot komt in 1962 in dienst van de NTS (de Nederlandse Televisie Stichting), eerst als grafisch ontwerper, maar als snel stapt hij over op decorontwerp. Hij is op deze foto begin twintig.
De NTS verzorgt alle productiefaciliteiten voor de omroepverenigingen: van crew en studio’s tot decor. In 1966, als deze foto genomen wordt, werken er twintig decorontwerpers bij de NTS. Roland staat als vierde van rechts.
Decorontwerp voor televisie is een nieuw vak. Roland leert het in de praktijk bij kinderprogramma’s als Pipo de Clown en Flip de Tovenaarsleerling.
Als snel wordt hij gevraagd voor het echte werk: de muzikale shows op de zaterdagavond.
Vooral met regisseur Rob Touber maakt Roland opvallende programma’s.
De shows met Adèle Bloemendaal zijn beïnvloed door nieuwe kunststromingen, jeugdcultuur en nieuwe tv-technieken.
1970
Eurovisie Songfestival in bewegingIn 1970 krijgt Roland de Groot de kans om het decor te ontwerpen voor het Eurovisie Songfestival.
Hij vertelt hier hoe hij op het idee kwam om het decor te laten bewegen.
Met kleerhangers en aardappels legt hij het uit aan regisseur Theo Ordeman.
Dit Songfestival zien we voor het eerst ‘postcards’, korte filmpjes ter introductie van land en artiest.
Tijdens die filmpjes hebben de toneelmeesters tijd om de hangstukken in nieuwe positie te brengen.
Tijdens de liedjes mag het decor niet bewegen. De EBU vindt dat te veel afleiden.
Als alle liedjes zijn geweest mag het decor laten zien wat het allemaal kan
In een eigen choreografie begeleid door het Metropole Orkest onder leiding van Dolf van der Linden.
1976
Als Nederland in 1975 wint, mogen Theo Ordeman en Roland de Groot hun tweede Eurovisie Songfestival vormgeven.Karton en nylondraad
Ze gaan een paar dagen in retraite, knutselen met karton en nylon draad. Dit decor wordt uitgetest tijdens het Nationale Songfestival, waar de Nederlandse inzending gekozen wordt. Met behulp van een maquette wordt voor elk liedje een decor bedacht.
Licht en kleur
De langwerpige hangstukken hebben een plexiglazen front waar honderden lampjes achter zitten. Het achterdoek en het ronde hangstuk kunnen met filters en lichtspots ‘ingekleurd’ worden. Met deze ingrediënten creëert Roland voor elk land een compleet andere compositie.
Van te voren overlegt Theo Ordeman de kleur en compositie van het decor met de deelnemende landen.
Tijdens de generale repetitie heeft een zangeres opeens een hele andere jurk aan. De kleur past niet bij het decor. Theo stapt vloekend uit de regiewagen: “Dit kan niet!”
Die avond nog vliegt er iemand naar Parijs om een nieuwe jurk te halen.
Lof
Het is een van de grootste en meeste complexe decors ooit. Het geheel weegt 4.000 kilo en voor de bediening van de trekken is een team van 12 man nodig die zo’n zes dagen repeteert. Het is ook het duurste tv-decor tot dan toe, 150.000 gulden. Het is het waard, de reacties wereldwijd zijn lovend en de NOS is trots.
1980
Niet de winst, wel een Songfestival mét decor van Roland de GrootDecor drie
In 1979 wint Israël voor de tweede maal op rij en dat is voor de Israëlische omroep een te kostbare zaak. De NOS pakt de organisatie op. Roland de Groot en Theo Ordeman willen op dezelfde voet verder; een bewegend decor dus. Hier zie je de maquette.
Er is minder budget en er zijn weinig repetitiedagen beschikbaar in Congrescentrum Den Haag.
Daarom wordt het decor iets bescheidener dan de editie van 1976.
Tijdens de interval-act mag het decor weer meedansen.
1984
Het vierde en laatste SongfestivaldecorHet vierde Eurovisie-decor van Roland is niet in Nederland. Luxemburg wint in 1983 en kan zo’n grote productie eigenlijk niet aan.
Daarom reizen Roland de Groot en een technische ploeg naar Luxemburg af om daar samen met de WDR en RTL het Eurovisie Songfestival 1984 te realiseren.
Dit spectaculaire decor breekt weer alle records. Qua budget, grootte en complexiteit van de uitvoering.
Achtung! Stand Zieben!
Roland zit als decor-dirigent achter in de zaal met een foto-overzicht en roept tussen de liedjes door zijn commando’s: “Achtung! Stand Zieben!”, waarop 26 man op de brug in de nok van het theater in de weer gaan met touwen en stokken. Binnen 40 seconden moet het allemaal goed en stil hangen.
En dit jaar is de EBU eindelijk om, het decor mag ook tijdens de optredens bewegen.
De volgende 40 jaar is er van een Songfestival op Nederlandse bodem of met hulp van de NOS geen sprake.
Roland de Groot staat in 1985 voor een nieuwe, zo mogelijk grotere uitdaging: de 1,2,3, shows.
Elke show heeft een ander thema en dat betekent: elke week een compleet nieuw decor.
Van hotellobby tot Delfts blauw of het oude Rome, niets is te gek.
Hoe kijkt Roland terug op zijn carrière achter de schermen? In deze aflevering van Gelderse Koppen bespreekt hij dit met Harm Edens.
Op 5 december 2019 wordt Roland de Groot 80 jaar. Zijn archief is in 2017 overgedragen aan Beeld & Geluid in het kader van het onderzoeksproject naar de voormalige afdeling NTS/NOS Decorontwerp van Liselotte Doeswijk. Meer weten over decorontwerp? Check vormvanvermaak.nl
Gerelateerde verhalen
Bekijk ook
My First Smartphone Festival 2025 🎉
Op het My First Smartphone Festival vieren jullie de mijlpaal van de eerste smartphone, of bereiden jullie je voor op deze spannende stap! Ontdek hoe je deze nieuwe fase vol kansen en verantwoordelijkheden op een speelse manier kunt omarmen. Met interactieve sessies en slimme tips van experts, en creatieve workshops van de populairste (internet)helden leren jullie veilig, slim én creatief omgaan met de smartphone. Leg samen de basis voor een gezonde digitale balans en verken de eindeloze mogelijkheden van deze digitale wereld! Start jullie mobiele avontuur hier! 🚀