

CD-i: de toekomst van toen
Met één apparaat toegang tot informatie, muziek, films en spelletjes. Nu de gewoonste zaak van de wereld. In 1991 kon het al, met CD-i. Waarom werd dit dan geen succes? En hoe had het toch impact op het medialandschap van nu?
Later lezen
Een combinatie van interactieve video, geluid en tekst op één apparaat. Philips CD-i moet dé multimedia-machine worden.
Een encyclopedie, video’s, cursussen of een spelletje. Je kan zelfs vanuit je luie stoel winkelen. Wie wil dat nou niet? Een heleboel mensen, zal blijken.

Drie grote elektronicaconcerns zijn verwikkeld in een kostbare strijd om een videostandaard. Niet de Betamax van Sony, niet de Video2000 van Philips, maar VHS van Panasonic is winnaar van die videobanden-oorlog.
In plaats van weer verschillende concurrerende systemen uit te brengen, slaan Sony en Philips de handen ineen en ontwikkelen ze samen één nieuwe audiostandaard; de CD.
De audio CD wordt aan het publiek voorgesteld.
Alhoewel, gezamenlijk..
Iets wat het Japanse Sony raakt. Hoe dan ook, deze samenwerking is geslaagd. De CD wordt een ongekend succes.
De CD-Rom wordt snel na de introductie van de CD ontwikkeld. De papieren encyclopedie wordt misschien wel overbodig!
In 1985 experimenteert Philips met een routeplanner. Geen dik boek in het handschoenenkastje, maar een interactieve CD die op een scherm laat zien waar je heen moet.
Projectleider Martin Thoone beschrijft in 1985 de toekomst.
Je hebt nog een bestelbus nodig om alle apparatuur te vervoeren, toch wordt hier mede de basis gelegd voor wat nu gemeengoed is.

CD-i
Philips wil het succes van de CD doorzetten.
De CD levert veel geld op, want elke fabrikant die CD's of CD-spelers maakt, betaalt een bedrag aan Sony en Philips. Samen bepalen ze eenzelfde soort standaard voor multimedia-CD's: CD-i. Philips topman D.C. Geest beschrijft het in de Telegraaf als "De combinatie van computer- en audio/videotechniek, veel nuttiger dan de bekende videospelletjes." Eind 1986 moet CD-i verkrijgbaar zijn.
Dus brengen ze als nieuws, dat vrijwel zeker is dat CD-i een nieuwe standaard wordt.
Bij Philips hebben ze het volste vertrouwen in het product. Het wordt even revolutionair als de introductie van geluid bij film.
Vijf jaar later dan gepland, in 1991, introduceert Philips de CD-i in de VS.
Net als bij de videosystemen twijfelt de consument over welk systeem de toekomst heeft. Waar men voor vreest gebeurt, beide systemen verkopen slecht.

Zou jij in 1991 een CD-i in huis halen?

Gamefabrikant Nintendo ziet ook toekomst in multimedia-CD. Ze vragen Sony een CD-speler te maken voor de Super Nintendo, maar Sony wil daarvoor een hoog percentage per verkochte software. In het geheim sluit Nintendo daarom in 1991 een gunstigere deal met Philips. Zij zullen de CD-uitbreiding voor de Super Nintendo fabriceren. In ruil daarvoor mogen ze spellen maken, voor hun eigen CD-i, met een aantal waardevolle Nintendo-figuren, zoals . Uiteindelijk ziet Nintendo helemaal af van een
De hardware is niet krachtig genoeg voor snelle jaren 90 games
Daarom komt de deal met Nintendo goed uit. Philips besluit in razend tempo niet één, maar twee Zelda-games in de winkel te krijgen.
Dus zijn er schilderachtige achtergronden, muziek met CD-kwaliteit en zoveel mogelijk video's met pratende personages. Helaas kan dat niet verhullen dat het spel niet lekker speelt.

Nadat de deal met Nintendo stukloopt, gaat Sony op eigen houtje door met het ontwikkelen van een CD-spelcomputer. In 1994 komt deze Sony PlayStation uit in Japan. Geen multimedia-machine, maar een pure spelcomputer. Sony vice-president Minoru Morio deelt een sneer uit naar producten als CD-i in 1994: "Niemand weet precies wat [multimedia] is. Als er mee gedoeld wordt op combinatie-produkten - apparaten die allerlei verschillende dingen kunnen, maar geen daarvan echt goed - dan geloven wij daar niet in" Een goede zet, want de PlayStation wordt een ongekend succes, de best verkopende console tot dan toe. Niet alleen Philips, maar ook Nintendo, die tot dan toe marktleider is, blijven ver achter in verkoopcijfers.
In 1995 is het al ingeburgerd.
Wat is nou het verschil tussen CD Rom en CD-i? Oftewel: Wat moet ik met CD-i, als ik goedkoper een CD Rom kan krijgen, waar meer software voor wordt gemaakt?
Daar vult het een gat in de markt, zoals hier bij de les voor een rij-examen. De lerares kan het apparaat als een CD-speler bedienen, veel minder ingewikkeld dan een CD Rom op een computer.

Het moet dé software worden die mensen over de streep trekt; een encyclopedie op CD. Sinds 1985 wordt herhaald dat het de papieren encyclopedie overbodig zal maken. Als na tien jaar eindelijk een Nederlandstalige encyclopedie voor CD-i uitkomt, is het al te laat. Wat in 1985 als toekomstmuziek klinkt, is in 1995 door CD Rom en de komst van internet achterhaald.
Maar Philips geeft het nog niet op.
Een interactief prentenboek.
Een actiespel.
Een interactief jaaroverzicht.
En ook meteen de laatste.
Tegenwoordig is er een soortgelijke prijs voor Beste Digitale Cultuurproductie.
De grootste game-ontwikkelaar van Nederland, en hofleverancier voor Sony PlayStation. Grappig genoeg begonnen als ontwikkelaar van CD-i's, en in 1995 genomineerd met: ‘Dit was 1994’.
Dit is niet alleen een bizar programma, waar een astrologe ongemakkelijke BN’ers de sterren leest.
CD-i software waarmee je je eigen horoscoop kan maken.
Eigenlijk is de CD-i al ten dode opgeschreven, maar op TV wordt het door product placement toch nog geprobeerd.
Productie van de CD-i wordt stopgezet en Philips Media wordt opgeheven.

Flop
Uiteindelijk worden er wereldwijd minder dan een miljoen CD-i-spelers verkocht. Ter vergelijking, Sony verkoopt meer dan 100 miljoen PlayStations. In lijstjes van slechtste spelcomputers staat de CD-i vaak bovenaan. Of dat terecht is? Het bewijst in ieder geval dat de consument nooit heeft gesnapt dat het geen spelcomputer is.
Rond 2006 gebeurt er iets bijzonders; de Nintendo-spellen voor CD-i worden online herontdekt. De absurditeit van zulke slechte spellen, met Nintendo-personages, is een hit.
Deze review van de Angry Video Game Nerd uit 2010 laat zien dat de spellen niet werken. Schilderachtige achtergronden en animaties maken de spellen onspeelbaar.
Geremixte beelden uit de Zelda-spellen.
Tot op de dag van vandaag worden deze hergebruikt en blijken een inspiratiebron voor nieuwe video's met miljoenen views.
Het wordt niet het succes waar Philips op had gehoopt. Hoe dan ook, zo'n gek idee was het niet. Ze wisten wel degelijk wat de consument wilde, want tegenwoordig loopt iedereen met een interactieve multimediamachine in zijn broekzak. Het apparaat zelf was dan wel een flop, maar zonder CD-i was er bijvoorbeeld geen PlayStation geweest, geen Guerilla Games en geen Zelda-memes.
Gerelateerde verhalen
Bekijk ook

BNR AI kennisfestival
Laat AI voor jou werken! Wil je echt iets weten over AI, zodat je op de hoogte bent van de laatste ontwikkelingen, wat mogelijk is en hoe je het vanaf morgen kunt inzetten, maar ook wat je beter niet kunt doen? Kom dan op 5 juni naar de tweede editie van het BNR AI Kennisfestival in Beeld & Geluid in Hilversum.