Audiovisueel materiaal in het klaslokaal
Onlangs ontwikkelde ik samen met mijn Beeld & Geluid collega’s de praktijkgids voor audiovisuele collectiehouders. Deze gids bevat praktische tips om AV-collecties toegankelijker te maken voor educatieve doeleinden. In dit blog neem ik je mee in deze gids, vertel ik waarom het belangrijk is om jongeren mediawijsheid bij te brengen en deel ik de belangrijkste inzichten en tips om AV-collecties toegankelijker te maken.
Onlangs ontwikkelde ik samen met mijn Beeld & Geluid collega’s de praktijkgids voor audiovisuele collectiehouders. Deze gids bevat praktische tips om AV-collecties toegankelijker te maken voor educatieve doeleinden. In dit blog neem ik je mee in deze gids, vertel ik waarom het belangrijk is om jongeren mediawijsheid bij te brengen en deel ik de belangrijkste inzichten en tips om AV-collecties toegankelijker te maken.
De praktijkgids voor beheerders van audiovisuele collecties werd ontwikkeld binnen het Watching Videos Like a Historian project. Ik vind het belangrijk dat Beeld & Geluid betrokken is bij dit project vanwege haar missie. De missie, namelijk het versterken van ieders leven in media, sluit goed aan bij de doelen van het Watching Videos Like a Historian project om kennis te delen over mediawijsheid, verschillende doelgroepen te betrekken en onderzoeksresultaten effectief te communiceren naar het publiek.
Het project heeft als doel om onderwijsprofessionals binnen geschiedenis en burgerschapsonderwijs in staat te stellen om audiovisuele middelen te gebruiken om mediawijsheid te onderwijzen, om zodoende een kritischer en bewuster mediagebruik onder leerlingen te bevorderen. Voor onderwijsprofessionals is het van groot belang dat audiovisuele materialen toegankelijk zijn. Hierbij spelen archieven een cruciale rol. De "Watching Videos" praktijkgids is ontwikkeld om archieven te ondersteunen bij deze taak.
Het afgelopen decennium veranderde de manier waarop mensen media vinden en gebruiken. Het is gemakkelijker geworden om media te creëren en te consumeren. De herkomst en het doel van media is daarentegen niet altijd duidelijk, evenals de geloofwaardigheid ervan. Tegelijkertijd is het vertrouwen in traditionele media en kennisinstellingen afgenomen. Gezien dit aspect is het belangrijk om mensen, en in het bijzonder jongeren, mediawijsheid bij te brengen.
Het Watching Videos Like a Historian project richt zich op onderwijsprofessionals, audiovisuele collectiehouders en leerlingen. Binnen het project wordt een toolkit gecreëerd op basis van audiovisuele voorbeelden uit diverse Europese projecten. Centraal hierin staat het disciplinaire denken vanuit de geschiedenisleer. Watching Videos Like a Historian verwijst naar de kritische benadering die historici hanteren bij het analyseren van bronmateriaal. Dit concept kunnen docenten gebruiken om hun studenten mediawijsheid bij te brengen.
De praktijkgids voor AV-collectiehouders
Het project is wetenschappelijk onderbouwd door de focus op het gebruik van bewijsmateriaal, het kritisch evalueren van bronnen en de ethische aspecten in geschiedschrijving. Het uiteindelijke doel is dat studenten zich bewust worden van hoe interpretaties in media veranderen. Zo leren ze manipulatie, desinformatie, complottheorieën, misvattingen en stereotypen te herkennen en vermijden. Dit draagt bij aan het bevorderen van een diverse, inclusieve en rechtvaardige samenleving.
Ik neem je mee in een voorbeeld dat wordt beschreven in de praktijkgids voor AV-collectiehouders, namelijk het Centropa initiatief. Dit initiatief laat zien hoe je als AV-collectiehouder bestaand archiefmateriaal kunt aanbieden aan docenten en studenten. Centropa biedt een lijst met thema’s aan waarin specifieke materialen te vinden zijn die online bekeken of gedownload kunnen worden. Als AV-houder ondersteun je onderwijsprofessionals door bij het maken van thematische lijsten te denken aan educatieve toegang. Denk aan extra functies zoals ondertiteling bij video's of studenten de mogelijkheid geven opmerkingen te plaatsen bij archiefmateriaal. Zo wordt het leerproces nog interactiever en boeiender!
Beelden bekijken als een historicus
In mijn werk houd ik mij veel bezig met toegankelijkheid. Voor wie geen tijd heeft om de gehele gids door te nemen of behoefte heeft aan simpele stappen, is er daarom nu ook een handig factsheet document. Deze factsheet bevat zeven duidelijke stappen om te doorlopen, variërend van het versterken van je relatie met scholen en onderwijzers tot het controleren en verbeteren van de metadata van je collectie.
Met behulp van deze stappen wordt de toegang tot jouw AV-collectie vergemakkelijkt. Denk hierbij aan het aanbieden van korte audio- of videofragmenten die docenten kunnen gebruiken om de aandacht van studenten te trekken en discussies te bevorderen. Andere middelen zijn het aanbieden van AV-materiaal met verschillende perspectieven, om op deze manier de aandacht te vestigen op het begrip ‘multiperspectiviteit’, een belangrijk onderdeel van de geschiedenisdiscipline. Neem bijvoorbeeld een gebeurtenis als de Vietnam oorlog, in Vietnam werd deze oorlog de Amerikaanse oorlog genoemd. Binnen het onderwijs worden vooral Amerikaanse films over Vietnam getoond. Wanneer een docent daarnaast gebruik kan maken van Vietnamese films over dit onderwerp, kunnen meerdere perspectieven van één gebeurtenis belicht worden, wat bijdraagt aan een groter historisch begrip.
Zelf aan de slag!
Ben jij collectiehouder van audiovisueel materiaal en wil je het educatieve potentieel van je archief vergroten? Doorloop de zeven stappen in onze beknopte factsheet of bekijk de gehele versie van de praktijkgids voor audiovisuele collectiehouders.