Je bevindt je hier:

Hoe lokale media jou wél geïnformeerd houden over lokale politiek

Vloggende politici, de grappigste verkiezingsspotjes en meest ridicule slogans; landelijke media zoeken niet altijd de diepgang op als het gaat om de gemeenteraadsverkiezingen. Hoe kunnen lokale media daar tegenwicht aan bieden? Wij spraken met Marc Visch, directeur van de stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO).

Vloggende politici, de grappigste verkiezingsspotjes en meest ridicule slogans; landelijke media zoeken niet altijd de diepgang op als het gaat om de gemeenteraadsverkiezingen. Hoe kunnen lokale media daar tegenwicht aan bieden? Wij spraken met Marc Visch, directeur van de stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO).

De vele borden voor de gemeenteraadsverkiezingen in Den Haag. Bron: Steven Lek, CC BY-SA 4.0.

Tijdens Jinek wordt er gelachen om gemeenteraadsverkiezingen, bron: YouTube, Uitzending Gemist.

Wat zien we landelijk allemaal voorbij komen over de gemeenteraadsverkiezingen?
Je ziet eigenlijk een beetje het ongemak. Er is te weinig diepgang. Wat je ziet is dat mensen informatie willen, maar dat er bij Jinek bijvoorbeeld alleen maar gelachen wordt om grappige uitspraken van lokale politici.

En wat kunnen lokale omroepen dan betekenen?
De vraag is: zijn mensen voldoende geïnformeerd? En als je het hebt over lokale, regionale of landelijke democratie, dan begint democratie natuurlijk met debat en kennis. Je kunt een keuze maken op wie je stemt als je kennis hebt. Je ziet wel dat in het verschraalde lokale medialandschap, waarbij uitgevers zich wel eens terugtrekken, dat je je af moet vragen: wat zijn nog de methoden voor mensen om te weten wat er speelt? En wat vinden partijen daarvan?

Hoe helpt de NLPO dan bij die methodes? En welke verschillen zijn er in de mate van aandacht die omroepen nodig hebben?

Nou, we hebben vooral geïnventariseerd welke aandacht er wordt besteed bij lokale omroepen aan zaken die er lokaal spelen. En dan blijkt wel dat lokale omroepen gigantisch uitpakken. Dat gaat in gradaties. Je hebt een aantal lokale omroepen die ontzettend professioneel werken met een team van goede journalisten. Daarnaast heb je ook nog steeds de lokale omroep die met 5000 euro per jaar op een zolderkamer gezellig plaatjes draaien. Dus die diversiteit is nog heel groot.

Dus in principe zetten ze bij omroepen de intentie op gang om kennis op te halen?

Ja, vergelijk het maar met landelijke verkiezingen. Daar zou je ook niet van allerlei onbekende partijen politici gaan ridiculiseren. Je hebt het alleen over landelijke thema’s. Binnen gemeentes heb je het vaak alleen over gemeentelijke thema’s. En die thema’s worden steeds belangrijker, want het Rijk heeft wel heel veel taken overgedragen naar de gemeenten. Denk aan jeugdzorg, ouderenzorg, werkgelegenheid. Lokale omroepen houden echt in de peiling wat die gemeenteraden elke vier jaar waarmaken.

Op de landelijke media wordt veel aandacht besteed aan de gemeenteraadsverkiezingen. Denk je dat dat de aandacht die lokale media besteden een beetje ondersneeuwt?

Nee, want mensen zullen ook de lokale media altijd vinden. Wel worden er wel eens lokale politieke thema’s gekaapt door de landelijke media. Het grappige is dat er vorig najaar al gemeenteraadsverkiezingen in Friesland, vanwege gemeentelijke herindelingen. Daar besteedde de NOS een klein beetje aandacht aan, net als Nieuwsuur en de volgende dag stond er ook iets in de krant. Dat was het. Maar er was geen groot lijsttrekkersdebat met Rutte, Buma of Pechtold. Het is toen echt aan die gemeenten zelf overgelaten en met name lokale en regionale omroepen hebben daar aandacht kunnen besteden en echt een stempel kunnen drukken. Omdat er niks te zien was op de landelijke media over deze verkiezingen, was de lokale bevolking ook echt gefocust op lokale en regionale media. Maar dan nog, als Halbe Zijlstra opstapt en dat gaat niet al te zachtjes, dan zal dat ongetwijfeld effect hebben op het moment dat er dan ergens in Zuid-Limburg gemeenteraadsverkiezingen zijn. Lokale en landelijke media zullen dus nooit echt los van elkaar optreden, ze zijn altijd allebei wel in zekere mate aanwezig.

Is het dan van belang dat dat lokale politici die lokale media zelf meer opzoeken?

Ja, maar die vinden ze wel hoor. Want dat is hún spreekbuis. Daarmee kunnen ze die bevolking nog enigszins direct bereiken. Je ziet dat lokale politici die landelijke media zelfs wel eens wegduwen. Het probleem snap ik overigens wel als landelijk medium, die redacties moeten ook iets met de gemeenteraadsverkiezingen die spelen. Dus het is logisch dat die soms in elkaars vaarwater zitten. Dus dan zijn ze ook heel actief voor de mensen die daar wonen, maar de rest heeft er niks aan.

Oké, de lokale media zijn de spreekbuis voor de lokale politici, maar je ziet ook dat die politci bijvoorbeeld aan het vloggen zijn. Concurreert dat niet met elkaar?

Ik zie dat vloggen vooral als een aanvulling. Dat geldt ook voor landelijke politici die vloggen en bloggen. Daarmee bereiken ze over het algemeen doelgroepen die toch al genegen zijn om daar op te gaan stemmen. Dus het is een beetje preken voor eigen parochie. Maar wil je mensen overtuigen om op jou te gaan stemmen zonder dat ze een beeld van je hebben? Dan ga je niet naar zo’n vlog toe. Dan luister je liever naar de traditionelere mediavormen, zoals een lokale omroep. Zeker als je je bedenkt dat ze langzaam enorm aan het professionaliseren zijn.

Ook een kleine honderd jaar geleden werden de opmerkelijke zaken van gemeenteraadsverkiezingen al uitgelicht in landelijke media: in 1921 stelde de zwerver Nelis "Had-je-me-maar" de Gelder zich verkiesbaar in Amsterdam. Polygoon, 1921