Indonesia Roept!
In de achtdelige serie 'Indonesia roept!' volgt presentator Hans Goedkoop het spoor van zijn grootvader: Rein van Langen. De serie werpt een nieuw licht op een beladen hoofdstuk uit de Nederlandse geschiedenis. Dit lesmateriaal helpt het verhaal op een toegankelijke manier bij jou in de klas te brengen.
Lesmateriaal
1. Koloniale spekkoek
Hans Goedkoop vertrekt naar Indonesië, op zoek naar sporen van zijn grootvader Rein van Langen. Hoe Indisch is zijn familie eigenlijk? In de kolonie is het cruciaal tot welke laag je behoort; hoe Europeser, hoe beter. Welke rafelranden brengt zo'n strikte indeling teweeg, ook in de familie van Hans?
2. Land van onderdanen
In Nederlands-Indië kan het niet op in de jaren twintig. De economie bloeit en de winsten zijn enorm. Nederland spint garen bij de kolonie. Maar wat is een koloniale samenleving ? Wie was de nationale held en hoe ontstond het verzet tegen het kolonialisme?
3. Nog 300 jaar
In Nederlands-Indië ontstaat in de jaren dertig economische crisis en arbeiders worden massaal ontslagen. Het nationaal-socialisme komt op, maar óók het nationalisme onder de Indonesiërs. Soekarno klaagt het koloniale bewind openlijk aan. Wat ís nationalisme en welke rol speelde de NSB in Indonesië?
4. Omgekeerde wereld
Tijdens de Japanse bezetting verdwijnt de Nederlandse bevolking in kampen of verricht dwangarbeid. Ook de Indonesiërs krijgen te maken met dwangarbeid en honger maar ze houden ook hoop. Komt de koloniale heerschappij voorgoed tot een einde? Wie was Soekarno en hoe zit het met de krijgsgevangenschap en vrijheid?
5. Geen weg terug
Na de Japanse capitulatie in 1945 is in Nederlands-Indië net de onafhankelijke Republik Indonesia uitgeroepen. Veel Indonesiërs zijn elk vreemd gezag beu en willen maar één ding: Merdeka – vrijheid! Er volgen maanden van gruwelijk geweld, in Nederland bekend als de Bersiap. Hoe hebben Nederlanders en Indonesiërs de Bersiap-periode ervaren?
6. Ten aanval
In 1947 is Nederlands-Indië nog altijd niet terugveroverd door de Nederlandse troepen. Het leger forceert met een politionele actie – een ander woord voor grootschalige oorlog. Deze eerste politionele actie heet Operatie Product. Wat is eigenlijk een guerrillaoorlog, wat zijn oorlogsmisdaden en hoe werkte de beeldvorming hier?
7. Eindstrijd
In 1948 verovert Nederland Jogjakarta, hoofdstad van de Republik Indonesia en neemt president Soekarno gevangen. De overwinning blijkt van korte duur. Maar de Indonesiërs geven de strijd niet op en de dodentallen stijgen. Held, dader of slachtoffer. Wat waren die politionele acties en hoe was de internationale reactie op het Nederlandse geweld tijdens de acties?
8. De erfenis
Eind 1949 eindigt de Nederlandse heerschappij over Indonesië. Het koloniale leger waar de opa van Hans Goedkoop zijn hele leven aan is verbonden, wordt opgedoekt. De Indonesiërs komen aan in Nederland. Hoe is het om een oorlog te verliezen en daarna je kolonie? Hoe verwerk je dat en hoe werkt het door in de familie, tot in onze tijd?
Begrippen in dit lesmateriaal: Indonesië, Indonesia Roept!, onafhankelijkheidsstrijd, bersiap, Politionele acties, krijgsgevangenschap koloniën, dekolonisatie, nationalisme, Soekarno, koloniaal verleden
Makers van dit lesmateriaal
Deze ontwikkelaars van NTR en Schooltv, Beeld & Geluid en nog acht geschiedenisdocenten hebben bijgedragen aan het maken van het lesmateriaal over de serie Indonesia Roept!.
Vragen & contact
Heb je een vraag? Bekijk alle informatie over de Onderwijs Mediacollectie en hoe je deze in jouw les gebruikt. Hulp nodig? Neem dan contact met ons op via opschool@beeldengeluid.nl
