Broeder Dieleman
Broeder Dieleman
TILT

Dialectpop: Versta jij het?

Auteur: Mark Ritsema

Zingen in je streektaal en lokale verhalen vertellen gaat terug naar de eeuwenoude volksmuziek. Dat toegankelijke stijlen als pop en rock (de hedendaagse volksmuziek) zich op streektalen stortten, leek een kwestie van tijd. Hoe ontwikkelde dialectpop zich? 

Begin het verhaal

Start verhaal

Compleet verhaal 15 kaarten
Van Fries tot Zeeuws 12 kaarten
Later lezen, mail een reminder

Later lezen

Je emailadres wordt eenmalig gebruikt om de link naar het verhaal te sturen. Je adres wordt niet opgeslagen.

Normaal
Oerend harde dialectrock

Oerend Hard komt Normaal in 1977 de Nederlandse popwereld binnengecrosst met hun Achterhoekse boerenrock.

Het is de geboorte van de dialectrock.

Fragment: Normaal, Toppop (compilatie), datum onbekend, AVRO. Bron: collectie Beeld & Geluid

Accepteer marketing cookies om video (vanaf extern platform) af te spelen.

COOKIE INSTELLINGEN

Janse Bagge Bend

Een rauwe kijk op Limburg

De Janse Bagge Bend, uit het Limburgse Susteren, geeft begin jaren 80 een rauwe kijk op hun eigen leefomgeving in een tijd dat jeugdwerkeloosheid welig tiert. Niet alleen in Limburg want 'Sollicitere' is een grote Nederlandse hit. 

Fragment: Janse Bagge Bend, Toppop, 12-2-1983, AVRO. Bron: You Tube
Däniel Lohues
Prachtig mooie (Drentse) dag

De Drentse singer-songwriter Däniel Lohues maakt in de jaren 90 furore met Skik en daarna als soloartiest.

Hij houdt van rock, blues en folk, maar altijd in het Drents gezongen.

Hij studeerde ooit in Utrecht en met heimwee besefte hij daar wat Drenthe en de ‘Drentse taal’ voor hem betekenen.

Fragment: Daniël Lohues, M, 14-05-2019, KRO/NCRV. Bron: collectie Beeld & Geluid
Däniel Lohues
Ontdekking van het Drents

In de IKON serie 'Het Andere Gezicht' vertelt Lohues over hoe hij zijn streektaal ontdekte.

Fragment: Daniël Lohues, Het Andere Gezicht, deel 1: Thuus, 1-7-1999, IKON. Bron: Collectie Beeld & Geluid
Broeder Dieleman
Religie, liefde en Zeeuwse natuur

Voor de Zeeuw Tonnie Dieleman alias Broeder Dieleman is dialect verbonden met persoonlijke thematiek.

Symbolen en onderwerpen als religie, liefde en de natuur vindt hij in zijn eigen omgeving.

Te gast in het VPRO programma 'On Stage' zingt hij 'Wijzang', over de zegen van het zingen.

Fragment: Broeder Dieleman, On Stage, 21-2-2021, VPRO. Bron collectie Beeld & Geluid.
Broeder Dieleman
Emancipatie van het Zeeuws

In hetzelfde programma vertelt hij over de achtergrond van zijn muziek en keuze voor dialect.

Fragment: Broeder Dieleman, On Stage, 21-2-2021, VPRO. Bron collectie Beeld & Geluid.

Accepteer marketing cookies om video (vanaf extern platform) af te spelen.

COOKIE INSTELLINGEN

De Kast

Friese stadionrock

Het Fries is een taal en kent een sterke eigen cultuur. De Friese groep De Kast weet met succes stadionrock te verbinden aan het Fries, zoals in hun grote hit 'In Nije Dei'. Dat stadion staat overigens in Heerenveen, waar de groep in 1997 het Abe Lenstra Stadion uitverkoopt. 

Fragment: De Kast, De Kast - In Nije Dei (Officiële Video), 22-3-2013, Arcade. Bron: You Tube
Rowwen Hèze
Americana uit het Limburgse America

Met wortels in de volksmuziek is het niet vreemd dat dialectpop ook kijkt naar roots-stijlen als folk en americana.

De groep Rowwen Hèze is afkomstig uit het Limburgse dorp America.

Ze geven hun mix van folkpunk, Limburgse feestmuziek, zydeco en tex-mex de noemer Americana.

Hun feestliederen en ballads weerklinken tot in de Verenigde Staten en op het Rokskilde Festival in Denemarken.

Fragment: Rowwen Hèze, NPO Radio 5 Vakantieconcert, 30-9-2023, KRO-NCRV. Bron: collectie Beeld & Geluid
Harry Klorkestein
Haagse weemoed

Door het succes van dialectpop blijven andere provincies in de jaren 80 niet achter.

Dit leidt tot onder andere de weemoedige novelty hit 'O, o, Den Haag' van Hagenees Harrie Jekkers alias Harry Klorkestein.

Plat gezongen, maar meer westelijk gesitueerd en voor iedereen zo goed als verstaanbaar.

Fragment: Harry Klorkestein, Op Volle Toeren, 9-7-1982, TROS. Bron: collectie Beeld & Geluid
Paelingvet
Dialectrock in speelfilm Wilde Mossels

Zeeuwse dialectrock speelt een belangrijke rol in de speelfilm Wilde Mossels (2000) van regisseur Erik de Bruyn.

De jongerenfilm gaat over een groep Zeeuwse rockers.

Ze brengen hun dagen door met motorcrossen, zuipen en spelen met de band Paelingvet.

Het nummer 'Oemoemenoemoe' is een belangrijk onderdeel van de filmclimax.

Fragment: Wilde Mossels, 27-6-2003, NPS. Bron: collectie Beeld & Geluid.
Lex Uiting
Van lokale omroepfavoriet tot Top 2000

Vanaf 1974 starten de lokale omroepen en streekomroepen met eigen zenders op radio en televisie.

Daardoor groeit de aandacht en een zekere trots voor lokale cultuur en artiesten die alle aandacht krijgen.

Zenders als Omroep Zeeland en L1 (Limburg) hebben eigen hitlijsten die zich geheel richten op lokale artiesten.

'Nao ’t zuuje' van Lex Uiting knalt in 2017 door van de L1 Limburgse Top 100 naar de NPO Top 2000.

Fragment: Lex Uiting, 3Doc: Nao 't Zuuje, 13-2-2021, BNNVARA. Bron: collectie Beeld & Geluid.

Versta jij het?

Even testen!

1. 's Avonds as ut duuster wordt beginste pas te leeve, du kiekst in 't rond jus 't niet urgest wat te beleeve.’

2. ‘Der sil gjin dei begjinne, dat ik net by dy bin, gjin oerwurk foar ús rinne, sûnder sin.’

3. ‘Oemoemenoemoe?!’

 

Weet jij wat ze bedoelen? De antwoorden staan op de volgende kaart.

De antwoorden

1. De Janse Bagge Bend: ’s Avonds als het donker wordt begin je pas te leven, je kijkt om je heen, is er ergens iets te beleven.’

2. De Kast: ‘Er zal geen dag beginnen, dat ik niet bij jou ben, voor ons zal geen uurwerk zinloos tikken.’

3. Paelingvet/Nuff Said: ‘Waar moet ik nu naartoe?!’

De pastorale odes aan Drenthe van Däniel Lohues en de donkere en (zelf)reflectieve Zeeuwse folk van Broeder Dieleman staan ver af van de niets ontziende boerenrock van Normaal. Dialect leent zich inmiddels aan vele stijlen, met als belangrijkste taal de muziek zelf, zoals ook een Engels of Frans lied je kan raken zonder dat je meteen de hele tekst begrijpt. Dicht bij je afkomst blijven verbindt dialectpopartiesten, maar als één muziekstijl laat het zich niet vangen. 

Luister ook naar de Playlist+ Dialectpop op muziekweb.nl met daarin alle genoemde artiesten en nog veel meer dialectpop. 

Bekijk bronnenlijst

Gerelateerde verhalen

NA HET ZIEN VAN DEZE 5 SIMPELE TRUCS ZAL JOUW SURFGEDRAG NOOIT MEER HETZELFDE ZIJN!

Delen Informeren

We hebben een emoji overload ?

Delen Ontwikkeling Informeren

Iedereen is dateable - een geschiedenis van tv-romantiek

Delen Verkopen Informeren

Een beeld om nooit te vergeten

Ontwikkeling Informeren

One Giant Cover Up for Mankind

Ontwikkeling Informeren
Bekijk alle verhalen

Bekijk ook

evenement 25 - 31 december

Top 2000 Café

Tussen Kerst en Oud & Nieuw zendt NPO Radio 2 de Top 2000 live uit vanuit het Top 2000 Café in Beeld & Geluid. De kaartverkoop start op 7 december om 10:00uur.