Je bevindt je hier:

Frans Bromet blijft het dichtst bij de realiteit

Eén geïmproviseerd college van Frans Bromet was de basis voor de hele carrière van televisiemaker Stef Biemans. 'Frans boetseert niet maar neemt een keiharde steen waar hij stukje voor stukje een beeld van houwt.'

Eén geïmproviseerd college van Frans Bromet was de basis voor de hele carrière van televisiemaker Stef Biemans. 'Frans boetseert niet maar neemt een keiharde steen waar hij stukje voor stukje een beeld van houwt.'

De meester en de leerling: Frans Bromet en Stef Biemans op de premiere van hun VPRO jeugd-serie 'Hé Frans, Hé Stef'. Foto: VPRO / Mandy Bezema

De meester en de leerling: Frans Bromet en Stef Biemans op de premiere van hun VPRO jeugd-serie 'Hé Frans, Hé Stef'. Foto: VPRO / Mandy Bezema

Gepubliceerd: 29 januari 2018, Stef Biemans

Toen ik bij Frans stage ging lopen, mocht ik na een paar maanden eindelijk ook eens “op reportage”. Ik had in een stoppertje van BN De Stem gelezen over een zogenaamde wildplakoorlog in Breda. Er waren twee wildplakkers die elkaar het leven zuur maakten door hun posters over de posters van de ander te plakken. Het was gelukt om ze allebei voor de camera te krijgen, dus ik dacht: Dat is bingo, nu heb ik echt een soort burenruzie te pakken. Toen ik mijn interviews met de twee wildplakkers had gemonteerd, kwam Frans in het montagehok naar mijn eerste reportage kijken. Ik was apetrots, want ik dacht dat ik een brometiaans verhaal gemaakt had. Mijn eerste vraag aan de wildplakker was: dus u bent wildplakker, maar heeft hier in Breda een conflict met een andere wildplakker? Frans drukte na die eerste vraag op stop en zei: nu heb je alles al verteld dus hoef ik niet meer te kijken. Hij vertikte het om nog verder te kijken en stond op en liep weg. Ik bleef verbijsterd achter en ging die dag boos naar huis.

Je begint met één open vraag, waarna je vervolgens in je opperste concentratie naar het antwoord luistert.

Toen ik hem de volgende dag zag, heb ik toch maar gevraagd hoe hij het dan zou doen. Hij zei: je had moeten vragen “wat is hier aan de hand?”. Ik zei: ja, maar ik heb op de school van de journalistiek geleerd dat je altijd het wie, wat, waar en waarom moet zoeken. Frans zei dat ik die les maar beter even kon vergeten en hij gaf me een twee uur durend college over zijn manier van televisie maken. Dat je begint met één open vraag, waarna je vervolgens in je opperste concentratie naar het antwoord luistert. Dat je je hoofd eerst helemaal leeg moet maken en je hersenen daarna op 200% moeten draaien omdat mensen gewend zijn in wolkjes te praten en dat je die wolkjes door moet prikken, soms door gewoon een woord van ze te herhalen, soms door verder te vragen, door een betekenisvol detail te zoeken, door net de andere kant op te kijken. Dat je wel vriendelijk en beleefd moet blijven, maar niet los moet laten, en dat je ze ook weleens een punt mag geven omdat iedereen wel eens een punt scoort. Dat je eerlijk moet zijn, mensen na het draaien nog in de ogen moet kunnen kijken, dat je niet van ze moet vragen om te acteren, geen lamp op ze moet zetten, met niet teveel mensen binnen moet komen en geen dingen over moet doen. En als dingen mis gaan, dat je eigen schuld is omdat je blijkbaar niet op 200% concentratie draaide.

Ik heb die ochtend mee zitten schrijven en had nog nooit iemand met zoveel passie en plezier over het vak horen praten. Zijn dogma leek zo simpel, zo minimalistisch, maar dat ene geïmproviseerde college is voor mij de basis geweest voor mijn hele carrière. Televisie trok mij, omdat het mij de meest kneedbare vorm van journalistiek leek. Frans leerde me dat je juist niet mee moet gaan zitten kleien en je niet moet laten verleiden door allerlei trucjes en foefjes om een verhaal te vertellen. Daarmee maak je het jezelf moeilijk, maar het is een vorm die het dichtst bij de realiteit blijft. Frans boetseert niet maar neemt een keiharde steen waar hij stukje voor stukje een beeld van houwt. Wat dat betreft is hij een soort kunstenaar die de vorm beheerst als geen ander. Misschien ook wel logisch, want hij heeft die vorm zelf bedacht, omdat hem dat het beste uitkwam. Eén punt voor Frans. 

 

Stef Biemans (1978) is televisiemaker en woont in Nicaragua, waar hij vele programma’s heeft gemaakt over het Latijns-Amerikaanse leven. Want: 'de verhalen liggen hier voor het oprapen'. Hij leerde het vak van documentairemaker Frans Bromet en maakte samen met hem de VPRO jeugd-serie 'Hé Frans, Hé Stef'. 

In zijn nieuwe programma Over de rug van de Andes maakt hij een reis door het Andesgebergte en ontdekt hij aan welke veranderingen Latijns-Amerika onderhevig is. Over de rug van de Andes (VPRO) is vanaf 4 maart te zien op NPO 2.