Samen in Virtual Reality

In het kleurrijke gebouw van B&G organiseer ik meerdere malen per jaar bijeenkomsten over innovatief gebruik van erfgoed en immersieve tentoonstellingen. Evenementen die je de kracht en mogelijkheden van erfgoed tonen. Afgelopen juni was er ook zo’n speciale installatie, namelijk een prototype van sociale VR. Stel je een bezoek voor waarbij jij bij B&G dezelfde tentoonstelling kunt bezoeken als een bezoeker van elk ander museum in de wereld. Tegelijkertijd een virtuele tentoonstelling bezoeken en mensen in andere musea en andere landen ontmoeten. Met sociale VR is dit geen verre toekomst. 

Samen in VR

Uitgerust met een VR-bril, controllers en een korte instructie, liet ons technische team je ervaren hoe je door de drie virtuele ruimtes van de tentoonstelling kon navigeren. In de eerste ruimte al ontmoet je als bezoeker ook je andere medebezoeker. Het sociale VR systeem zorgt er namelijk voor dat jij en je medebezoeker dezelfde virtuele wereld kunnen ervaren. Om dit mogelijk te maken ontwikkelde het Centrum Wiskunde & Informatica een speciale camera-opstelling. De opstelling registreert de beelden van de bezoeker met camera’s, codeert en decodeert de gegevens en geeft ze meteen weer. Het effect is dat je in de installatie jezelf en de ander direct -in realtime- in de virtuele omgeving kunt zien.

Verschillende kledingstukken

Na geoefend te hebben met de eerste instructies, vervolgen bezoekers hun virtuele tocht in de tweede en derde kamer. Hier zijn de historische kledingstukken in virtual reality te zien. De tentoongestelde stukken komen uit drie verschillende musea. Zo kan je in de digitale ruimte een kwetsbaar korset uit de 18e eeuw van het Zaans Museum en uit de 19e eeuw van het Centraal Museum Utrecht van dichtbij bekijken, vergroten en verkleinen. Je kunt een fragiele linnen 19e eeuwse crinoline uit het Centraal Museum Utrecht bewonderen en zelfs een met arsenicum vergiftigde jurk uit de 19e eeuwse collectie van het Kunstmuseum Den Haag kun je van dichtbij bekijken. Met als slotstuk de Reformjapon uit 1912 van het Centraal Museum Utrecht.  

Op innovatieve wijze laat deze installatie zien hoe je multimediaal materiaal gelijktijdig tentoonstelt. Hierdoor loop je in een interactieve virtuele ruimte door de ontwikkeling van het lichaamsbeeld van de 18e tot de 20ste eeuw. Beelden uit het archief van Beeld & Geluid laten zien hoe het leven eruit zag van vrouwen die de tentoongestelde kledingstukken droegen. Samen met de medebezoeker leer je over de geschiedenis van de stukken. Kledingstukken die van dichtbij te zien zijn, zo groot of zo klein als je maar wil. Ondanks de kwetsbaarheid van de originele stukken biedt deze bijzondere tentoonstelling de mogelijkheid om samen de gedigitaliseerde werken tot in het kleinste detail te bewonderen.

In de laatste ruimte speel je een spel waarbij je wat je in de voorgaande ruimtes hebt geleerd moet toepassen om zo toegang te krijgen tot de kern van de tentoonstelling: de geschiedenis van de mode die zich ontwikkeld heeft zodat niet de mode het silhouet bepaald, maar het gewaad zich voegt naar de contouren van het lichaam. In deze eerste versie van de tentoonstelling bezochten bezoekers nog samen de virtuele ruimte vanuit dezelfde fysieke ruimte. Het uiteindelijke doel is echter een virtuele tentoonstelling te creëren waarbij bezoekers elkaar op afstand, in verschillende musea, in verschillende landen kunnen ontmoeten en samen dezelfde ervaring kunnen beleven.

Bekijk de website van 5DCulture voor informatie over 3D toepassing van cultureel erfgoed. 

De installatie is in samenwerking met het Centraal Museum Utrecht, Centrum Wiskunde & Informatica, European Fashion Heritage Association en ontwerper Dylan Eno ontwikkeld. Beeld & Geluid organiseerde deze tentoonstelling als onderdeel van het project 5Dculture, dat mede is gefinancierd door het Horizon Europe programma van de Europese Commissie.