Je bevindt je hier:

AVA_Net Symposium 2018: Born digital AV aan de poort

Op 21 juni kwamen voor het derde achtereenvolgende jaar beheerders van audiovisueel erfgoed bij elkaar op het AVA_Net Symposium. Het thema: Born digital AV aan de poort. Een kort verslag.

Op 21 juni kwamen voor het derde achtereenvolgende jaar beheerders van audiovisueel erfgoed bij elkaar op het AVA_Net Symposium. Het thema: Born digital AV aan de poort. Een kort verslag.

© Sebastiaan ter Burg

Introductie en keynote Titia van der Werf

“Een film van 10 jaar oud is een kleuter, een digitale file van 10 jaar is een bejaarde met geheugenverlies.” Harry Romijn (voorzitter van AVA_Net) opende de dag en de urgentie stond meteen weer helder op het netvlies. De aanwezige organisaties hebben zonder uitzondering te maken met digital born materiaal, en meer nog: materiaal “born for the Internet”. Romijn’s oproep was om de uitdagingen van het digitale tijdperk ook vooral als kans te zien voor nieuwe vormen van selectie, nieuwe ideeën over auteursrecht en nieuwe samenwerkingsvormen.

© Sebastiaan ter Burg

De keynote van Titia van der Werf pakte die handschoen op en beschreef in een ‘contemplatieve lezing’ een radicale aanpak die volgens haar noodzakelijk is in het digitale tijdperk. Waardering en selectie zijn ontwikkeld in het analoge tijdperk, pure noodzaak vanwege beperkte ruimte. Digitaal is echter een virtuele ruimte zonder grenzen, de noodzaak van selectie komt dus te vervallen en het eenvoudigweg opslaan van bits kan op grote schaal gebeuren. Van der Werf. “Maak je niet druk over toegang. Vertrouw op de nieuwsgierigheid, innovatiekracht en voortschrijdende kennis van de mens.” Vanuit de zaal werd met enige scepsis gereageerd. Wat betekent dit voor de vindbaarheid van het materiaal, met name op de kortere termijn? In ieder geval genoeg voer voor discussie tijdens de koffie.

 

Keuzesessies

Naast het plenaire programma waren er in de ochtend en middag keuzesessies, waarbij onderwerpen langs kwamen variërend van digitalisering en Artificial Intelligence tot de AGV.  

Tijdens het panel over de resultaten van de tweejaarlijkse trendmonitor (hier online te vinden) ging het vooral over digitalisering. Nog altijd zijn er niet voldoende FTE voor het digitaliseren van materiaal, en het outsourcen van digitalisering is voor kleinere instellingen te kostbaar. Het Belgische VIAA werd genoemd als voorbeeld waarin schaalvergroting en samenwerking tot betere resultaten leidden.

Samenwerking rondom digitalisering was ook het topic van de “Digitalisering in actie”-track. Het Fries Film Archief deed dit bijvoorbeeld in het kader van de Waddencollectie, waarin meerdere collectiehoudende instellingen uit de regio hun films voor digitalisering aanboden. Bij Beeld & Geluid zijn meerdere pilots met de zogenaamde Fast Forward Flow technologie met goed resultaat afgerond. Met deze methode kunnen films op hoge snelheid worden gedigitaliseerd in HD formaat. Er worden plannen gemaakt om dit ook als dienst aan te bieden aan andere instellingen uit het netwerk.

Het “aan de poort” uit het dagthema stond centraal in een afzonderlijke sessie waarin verschillende partijen vertelden over de manier waarop ze met depotgevers samenwerken. EYE vertelde over haar workflow voor het opnemen van films in haar archief. Daarbij stellen ze eisen aan producenten en post-productie huizen voor de aanlevering van fileformats en metadata. LIMA heeft een Artwork Documentation Tool ontwikkeld waarmee kunstenaars hun werk kunnen beschrijven. Beeld & Geluid sluit overeenkomsten met grote YouTubers om zo videos van hun kanalen periodiek te kunnen archiveren.

© Sebastiaan ter Burg

AI in het digitale archief: wat kunnen we vandaag?

Meer mogelijkheden in het digitale tijdperk: het gebruik van kunstmatige intelligentie om collecties te beschrijven en beschikbaar te stellen. VicarVision vertelde over gezichtsherkenning en hoe ze dit implementeren bij Beeld & Geluid.

Het Fraunhofer Institute doet onderzoek naar audio fingerprinting die identificatie van audio content mogelijk maakt. Patrick Aichroth toont in zijn presentatie een voorbeeld van manipulatie van een video met onderliggende audio van president Barack Obama. Met de tools die nu worden ontwikkeld kan men de authenticiteit en herkomst van een bron beter herleiden. Door audio te analyseren, kan bijvoorbeeld al een verschil in gebruik van microfoons worden aangetoond.

Spraaklab identificeert sprekers door sprekerherkenning toe te passen. NotuBiz wordt als voorbeeld gegeven, een online tool voor gemeentevergaderingen waarmee via sprekerherkenning kan worden getoond wie er aan het woord is.

Tot slot wordt bij de UvA onderzocht hoe sensorische en visuele cues gebruikt kunnen worden om door een AV-collecties te zoeken. Het biedt een mogelijkheid om collecties te doorzoeken wanneer metadata ontbreekt. Het SEMIA project richt zich niet alleen op onderzoekers, maar wil haar tools ook beschikbaar stellen aan kunstenaars en mensen uit de creatieve industrie.  

 

© Sebastiaan ter Burg

Lightning Talks

Met gevarieerde lightning talks werden nog eens verschillende aspecten van digitaal archiveren belicht.

Programmering: Het Utrechts Archief organiseert een goed bezochte filmexpo met korte historische films uit haar archief. Bijvangst van de expo zijn de nieuw aangeboden films van bezoekers. Films vertonen blijkt ook films verwerven.

Preservering: De recent ge-update Preservation Metadata Dictionary (PMD) werd gepresenteerd door Beeld & Geluid. De PMD is een lijst met kenmerken die gebruikt wordt om digitale files te beschrijven. Deze worden grotendeels ontleend aan PREMIS maar voor Beeld & Geluid uitgewerkt voor haar eigen archiefformaten: MXF, DPX, TIFF en WAV.

Kunstzinnige toegang: Meet Jan Bot. Geïnspireerd door nieuwsitems en online trends worden door middel van algoritmes nieuwe video's gemaakt uit archiefmateriaal van EYE. Deze worden gepost op diverse social media.

Deselectie: Wat doe je eigenlijk met dragers nadat ze gedigitaliseerd zijn? Picturae begeleidt klanten bij deze vraag. Zij zien dat steeds meer grote collectiehouders er voor kiezen magnetische banden te vernietigen na digitalisering. Iemand vanuit de zaal merkte op dat onder de juiste condities het signaal van magnetische dragers weer versterkt kan worden en dat het bewaren van de oorspronkelijke drager daarmee nog wel een doel dient.

© Sebastiaan ter Burg

Laatste keynote: Melanie Peters

Het slotwoord deze dag kwam van Melanie Peters van het Rathenau Instituut. Haar ‘boodschap uit Den Haag’ ging onder andere over de nieuwe mensenrechten die volgens haar nodig zijn in het digitale tijdperk. Bijvoorbeeld het recht op menselijke tussenkomst waarmee wordt voorkomen dat apparaten op basis van algoritmes het laatste woord hebben. Maar ook het recht om niet gemonitord of gemeten te worden op bepaalde plekken, zonder dat je daar negatieve gevolgen van ondervindt. De wetgeving loopt, zoals gewoonlijk, enkele decennia achter bij de invoer van een nieuwe technologie. Peters maakt de vergelijking met het aantal verkeersdoden in de jaren 70 ten opzicht van nu: een enorme afname door goede wetgeving. Aangepaste wetgeving voor digitaal verkeer zijn broodnodig om de vruchten van digitalisering te kunnen plukken, zonder daar een te hoge prijs voor te betalen.

Dagvoorzitter Wilbert Helmus (NDE) kijkt terug op een succesvolle en enerverende dag, waarbij vooral opvalt dat in de keynotes twee uiterste scenario's zijn geschetst voor digitalisering, preservering en ontsluiting van AV-archieven. Gaan we nu alles bewaren alleen selectief archiveren, of is er een gulden middenweg?

Bekijk hieronder de video's: 

Jetse Sprey - de AVG in het AV-archief

Keynote Titia van der Werf

Keynote Melanie Peters

Bekijk hier de foto's van het symposium.