Je bevindt je hier:

Kroniek van een aangekondigde Elfstedentocht

Op zaterdag 21 februari 2015 is het dertig jaar geleden dat de dertiende Elfstedentocht werd gereden. De NPO gaat op die dag de dertien uur durende marathonuitzending van Studio Sport over de tocht van 1985 opnieuw uitzenden op themakanaal NPO Best. De weersvoorspelling voor Leeuwarden voor aanstaande zaterdag: zwaar bewolkt, lichte regen en 6 graden Celsius. De kans op een Elfstedentocht: nul.

 

Van Buren

Tegelijkertijd dreigt een van de grootste ijsplaten van Antarctica, de Larsen C ijsplaat, af te breken en in zee te storten. In de Nederlandse media wordt er consequent geschreven over een ijsplaat ter grootte van Noord- en Zuid-Holland samen. Een gemiste kans, want de sportredacties hadden juichend moeten schrijven: TER GROOTTE VAN FRIESLAND EN WEST-FRIESLAND SAMEN. In no time zou Koninklijke Boskalis kostbare stukken ijs uit de Poolzee takelen, op aanwijzing van W.A. van Buren. De vorst laat die ijsblokken vrijdag op maat zagen en in de sloten en kanalen van Friesland werpen. Zo heb je zaterdag een Elfstedentocht: de zestiende. De Friezen beleven dan een kleine ijstijd, maar zijn ook meteen van hun muizenplaag verlost. Voor een land dat zichzelf heeft gewonnen uit water, moet het geen enkel probleem zijn om in verloren winters bevroren water te winnen.

Van Benthem

Plotseling zit je als schaatsliefhebber heel anders voor de buis. Je krijgt een live Elfstedentocht te zien, geen ontdooide van dertig jaar oud. Wie heeft er überhaupt genoeg uithoudingsvermogen om dertien uur lang naar een schaatswedstrijd uit 1985 te kijken [SPOILER ALERT] met als winnaar Evert van Benthem uit Sint Jansklooster in 6 uur, 47 minuten en 44 seconden? Dat de NOS vervolgens nog 6 uur en een kwartier op de achterblijvers wacht, is dan wel weer sympathiek.

Voor kijkers die zappend & surfend door het leven gaan, met andere woorden, iedereen die na 1985 is geboren: op zoeken.beeldengeluid.nl is Polygoonbeeld te zien van Elfstedentochten uit de geschiedenis. Het zijn fragmenten van enkele minuten. Een tocht van 200 kilometer in een paar slagen, twee keer klunen en één keer stempelen. Het oudste fragment dateert uit 1929 (de vierde tocht), het jongste uit 1963 (die van de Hel).

Elfstedentocht in oorlogstijd

De films tonen historische beelden van Friesland in de sneeuw, publiek op het ijs, deelnemers in wollen truien en op houten schaatsen. In 1929 slaat de kou van de zwijgende beelden af. Het filmfragment lijkt rechtstreeks uit de vrieskast gehaald. In 1940 is er verwarring over de eindsprint en worden er uit wanhoop vijf winnaars aangewezen. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt er geschaatst. In de strenge winters van 1941 en 1942 gaan duizenden toer- en wedstrijdrijders van start. In de steden Workum, Hindeloopen en Sneek wappert nog fier de Nederlandse vlag.

Zelden zag rood-wit-blauw er zo mooi uit in zwart-wit.